Η Χρυσή Βίζα και οι βραχυχρόνιες μισθώσεις (Airbnb) που κατάφεραν να ενισχύσουν σημαντικά τα προηγούμενα χρόνια τις οικονομίες της Νότιας Ευρώπης, επιτυγχάνοντας την ανάκαμψή τους μετά από μια μακροχρόνια χρηματοπιστωτική κρίση που πέρασαν, φαίνεται ότι τελικά είχαν και αρνητικές συνέπειες για χώρες όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία.
Τα πιο χαρακτηριστικά «απόνερα» αυτής της ανάπτυξης ήταν η εκτίναξη του κόστους στέγασης και ο σημαντικός περιορισμός των διαθέσιμων σπιτιών είτε προς πώληση είτε προς ενοικίαση. Παρά ωστόσο την ανάπτυξη που επέφεραν στις οικονομίες τους οι μέσοι νοτιοευρωπαίοι εξακολουθούν να έχουν σχετικά χαμηλούς μισθούς και απλώς δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τους ξένους επενδυτές, τους τουρίστες και τους Digital Nomads. Για το λόγο αυτό πολλές χώρες της Νότιας Ευρώπης που καταγράφουν εκτίναξη των τιμών στα ακίνητα αναγκάστηκαν να λάβουν πιο αυστηρά μέτρα για την απόκτηση της Χρυσής Βίζας.
Η Πορτογαλία, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το Bloomberg για παράδειγμα, άρχισε να προσφέρει χρυσές βίζες το 2012 σε υπηκόους τρίτων χωρών που ήταν πρόθυμοι να ξοδέψουν τουλάχιστον 500.000 ευρώ σε ένα ακίνητο. Αργότερα, η απαίτηση για επένδυση σε ακίνητα μειώθηκε σε 350.000 ευρώ. Το πρόγραμμα προσέλκυσε δισεκατομμύρια ευρώ στην αγορά ακινήτων και ήταν δημοφιλές τόσο στους Κινέζους επενδυτές όσο και στους Αμερικάνους.
Η Πορτογαλία επιδιώκει λοιπόν να συνεχίσει να εισπράττει ξένο χρήμα μέσω του προγράμματος της Χρυσής Βίζας, αποκλείοντας όμως πια από αυτό τις αγορές ακινήτων, καθώς οι τιμές κατοικιών στη χώρα αυξήθηκαν κατά 19% μόλις μεταξύ 2021 και 2022. Το 2013, η Ελλάδα, ξεκίνησε το δικό της πρόγραμμα προσφέροντας άδειες διαμονής σε αντάλλαγμα για επενδύσεις σε ακίνητα.
Ωστόσο, πέρα από σημαντικά κέρδη στα ελληνικά ταμεία η Χρυσή Βίζα δημιούργησε μια μεγάλη στεγαστική κρίση, με αποτέλεσμα η ελληνική κυβέρνηση να αυξήσει τα όρια για την απόκτηση ακινήτων από ξένους επενδυτές τρίτων χωρών. Μέχρι στιγμής, στις 9.478 ανέρχονται οι αιτήσεις για Χρυσή Βίζα που εξετάζονται από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, ενώ μόλις 6.228 είχαν υποβληθεί συνολικά, πέρυσι, ταυτόχρονα εγκρίθηκαν 664 βίζες.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιρλανδία, η Ολλανδία, και η Μάλτα είτε τερμάτισαν είτε έχουν αυστηροποιήσει τους κανόνες σχετικά με τη Χρυσή Βίζα. Η Ισπανία δήλωσε τον Απρίλιο ότι θα τερματίσει επίσης το πρόγραμμά της, καθώς προσπαθεί να αυξήσει το ποσό των προσιτών κατοικιών που διατίθενται για τους ντόπιους. Σήμερα, ωστόσο στεγαστικό πρόβλημα δεν έχει μόνο η Νότια Ευρώπη αλλά και η Βόρεια, λόγω κυρίως των υψηλών επιτοκίων και του πληθωρισμού.
Συγκεκριμένα, η Γαλλία είδε το κόστος στέγασης να αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα προσιτής τιμής στέγασης – μια κατάσταση που μια φιλανθρωπική οργάνωση αποκάλεσε πρόσφατα «κοινωνική βόμβα». Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Παρισιού αυτό το καλοκαίρι απλώς εντείνουν τη ζήτηση κατοικιών στην πρωτεύουσα, συμπεριλαμβανομένων των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων, γεγονός που έχει μειώσει τον αριθμό των ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων στην αγορά.
Η Ολλανδία έχει μια από τις πιο σοβαρές στεγαστικές κρίσεις στην Ευρωπαϊκή ήπειρο. Οι τιμές των κατοικιών έχουν διπλασιαστεί, κατά μέσο όρο, την τελευταία δεκαετία και τώρα ένα νεόδμητο σπίτι κοστίζει 16 φορές τον μέσο ολλανδικό μισθό. Τα όρια στις οικοδομικές άδειες, η έλλειψη οικοδομικών υλικών και οικοδομικών εργατών και η περιορισμένη γη έχουν συμβάλει στην έλλειψη στέγης στη χώρα.
Πέρα από την Ευρώπη, η Αυστραλία διέκοψε τον Ιανουάριο τις αιτήσεις για άτομα που επενδύουν περισσότερα από 5 εκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας (3,3 εκατομμύρια δολάρια) στη χώρα. Γεγονός που αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης αναθεώρησης της μεταναστευτικής πολιτικής που έχει σχεδιαστεί για να προσελκύσει περισσότερους ειδικευμένους μετανάστες.
To άρθρο Πώς η Golden Visa προκάλεσε τη στεγαστική κρίση στην Ευρώπη δημοσιεύτηκε στο NewsIT .
