Έρευνες έχουν δείξει ότι η καλή διατροφή όχι μόνο βελτιώνει την ευημερία και την ασφάλεια στις φυλακές, αλλά έχει και αντίκτυπο στην επανένταξη, με πολύ λιγότερους ανθρώπους να επιστρέφουν στη φυλακή.
Η Σκανδιναβία είναι μια περιοχή με ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά υποτροπής στον κόσμο και μια ανθρωπιστική προσέγγιση σε ό,τι αφορά τη φυλάκιση. H Lucy Vincent, ιδρύτρια της φιλανθρωπικής οργάνωσης Food Behind Bars που είναι αφιερωμένη στη βελτίωση του φαγητού των φυλακών στο Ηνωμένο Βασίλειο, πέρασε τρεις εβδομάδες επισκεπτόμενη φυλακές σε όλη τη Σκανδιναβία και κατέγραψε τις παρατηρήσεις της στον Guardian:
«Στη Δανία, πέρασα δύο ημέρες στη φυλακή Storstrøm. Εδώ, το 65% των κρατουμένων μαγειρεύουν μόνοι τους όλα τα γεύματά τους, σε κουζίνες που μοιράζονται με άλλους έξι περίπου. Σχεδιάζουν τα γεύματα και τον προϋπολογισμό από κοινού, και δύο φορές την εβδομάδα ψωνίζουν τα υλικά από το παντοπωλείο της φυλακής. Γευματίζουν μαζί, συχνά με τους αξιωματικούς της φυλακής που έχουν βάρδια. Ένας κρατούμενος μου είπε ότι “εδώ κατάφερα να ζω υγιεινά και να τρώω καθαρά. Μαγειρεύω για τον εαυτό μου, γυμνάζομαι και περνάω χρόνο έξω. Μπορώ να διατηρώ επαφή με την οικογένειά μου και είμαι σε θέση να φτιάχνω κέικ για τα παιδιά μου όταν με επισκέπτονται”.
Δύο χώροι κουζίνας στη φυλακή Storstrøm στη Δανία
Torben Eskerod / C.F. Møller Architects
Στην κουζίνα της φυλακής Storstrøm, ο υπεύθυνος τροφοδοσίας έχει εγγράψει κάθε εργαζόμενο κρατούμενο σε ένα τετραετές πρόγραμμα εκπαίδευσης, στο τέλος του οποίου θα έχουν τα ίδια προσόντα με εκείνον. Παρακολουθούσα τους κρατούμενους καθώς ετοίμαζαν κεφτέδες με κουσκούς και τυρί φέτα. Μαζί τους υπάρχει διατροφολόγος, ο οποίος είναι υποχρεωμένος από τη δανέζικη νομοθεσία να μετρά τη διατροφική ανάλυση κάθε πιάτου και να την εμφανίζει στους κρατούμενους.
Ψάρεμα στη λίμνη
Στη φυλακή Sulkava στη Φινλανδία, στάθηκα στην άκρη μιας λίμνης όπου, το καλοκαίρι, οι κρατούμενοι ψάρευαν για το δείπνο τους και έψαχναν στο δάσος για μανιτάρια και βατόμουρα. “Το γεγονός ότι βρίσκομαι εδώ και μπορώ να μαγειρεύω για τον εαυτό μου μου δίνει μια αίσθηση κανονικότητας, αξιοπρέπειας και αυτάρκειας”, μου είπε ένας κρατούμενος. Στη φυλακή Suomenlinna, στα ανοικτά των ακτών του Ελσίνκι, στεκόμουν στην τραπεζαρία και παρακολουθούσα τους άνδρες να σχηματίζουν ουρά στο salad bar και να σερβίρονται με φρέσκο ψωμί σικάλεως.
Η λίμνη της φυλακής Sulkava στη Φινλανδία, όπου ψαρεύουν οι κρατούμενοι για τα γεύματά τους
Food Behind Bars
Ο μικρότερος αριθμός φυλακισμένων και το περισσότερο δημόσιο χρήμα δίνουν σαφές πλεονέκτημα στις σκανδιναβικές φυλακές σε σχέση με εκείνες στο Ηνωμένο Βασίλειο. Στην Αγγλία και την Ουαλία, ο ημερήσιος προϋπολογισμός για το φαγητό των φυλακών είναι μόλις 2,70 λίρες ανά κρατούμενο.
Κάθε μέρα, οι κρατούμενοι στο Ηνωμένο Βασίλειο τρώνε κακής ποιότητας φαγητό που υποβαθμίζει την υγεία και την ευεξία τους, και βγαίνουν από τη φυλακή με χειρότερη υγεία από ό,τι όταν μπήκαν, καθιστώντας την ανάρρωση και την επανένταξη δύσκολη και για πολλούς αδύνατη.
Η σημασία του καλύτερου φαγητού
Η καλύτερη ποιότητα του φαγητού στις φυλακές έχει τη δυνατότητα να μειώσει τη βία, να βελτιώσει την ψυχική υγεία και να μειώσει την υποτροπή. Μια μελέτη της Think Through Nutrition σε ένα ίδρυμα για νεαρούς παραβάτες στο Aylesbury διαπίστωσε ότι τα συμπληρώματα διατροφής μείωσαν τα πειθαρχικά επεισόδια κατά 37%.
Κρατούμενος ψωνίζει από το μπακάλικο της φυλακής Agder στη Νορβηγία
Kriminalomsorgen
Στη Σκανδιναβία είδα ένα σωφρονιστικό σύστημα που δίνει με επιτυχία προτεραιότητα στην ευημερία των κρατουμένων μέσω ευκαιριών να μαγειρεύουν, να τρώνε και να μαθαίνουν για θρεπτικά τρόφιμα. Ένα σύστημα που έχει τις ρίζες του στις αρχές του σεβασμού, της επανένταξης και της ισότητας».
